mooi en lelijk

Jaren geleden kreeg ik een zenuwaandoening aan mijn gezicht. Mijn oog begon te lodderen, mijn mond ging hangen, ik zag eruit als een dronken zeeman. Ik durfde me nauwelijks onder de mensen te begeven. Ik deed het wel, maar het kostte me moeite. Mijn hemel, wat voelde ik mezelf lelijk. Gelukkig was het een tijdelijke aandoening. Na een jaar of zo was het goeddeels over. Als je heel goed kijkt, zie je nog wat restverschijnselen, maar dan moet je me wel heel goed willen bekijken.

Een paar weken terug schoot ik al zappend langs De Wereld Draait Door. Normaal kan ik dan rustig doorzappen maar er was iets opvallends te zien. In het publiek zaten drie mensen met misvormde gezichten naast elkaar. Raar. Toeval? Een flashmobje? Of wat?

Ze zaten er niet voor niets. The beauty and the beast komt op de Nederlandse TV. Het is een TV show uit Engeland, waar een mooi iemand gekoppeld wordt aan een iemand met een misvormd gezicht. Dat zou dan boeiende TV opleveren. Het zou ons beeld van schoonheid en volmaaktheid veranderen, onze acceptatie van mensen met misvormingen vergroten.

Misschien. Die misvormingen waren niet leuk om naar te kijken. Het viel me later op dat er niet gesproken werd in termen van mooi en lelijk, terwijl ik dat wel dacht.  Er werd gesproken over mooi en misvormd. Dat lijkt me, nu ik er wat langer over nadenk, terecht. Bij misvormingen is sprake van de gevolgen van een ziekte, dus meer van gezond of ongezond, dan van mooi of lelijk. Mooi en lelijk zijn begrippen voor gezonde gezichten. Misvormd is een term voor ongezonde gezichten. En geschonden is een term voor beschadigde gezichten.

Het helpt me wel om er op die manier naar te kijken, zo kan ik mijn blik op mijn eigen verleden herdefiniëren. Zo hoef ik mezelf niet meer te zien als iemand die lelijk was. Zo was ik gewoon even “een mooi iemand die ziek was”.  Dat voelt een stuk beter. En daarmee zal ik de pointe van het programma misschien net gemist hebben.