De corona-jongleurs wensen je alle goeds voor het nieuwe jaar

 

Buurtverhalen (4): De langpoothondvrouw

Iedere dag loopt  er een stokoude vrouw met een afgerachte langpoothond langs de gracht. Echt iedere dag, door weer en wind, vroeg én laat, en ze is echt stokoud. Snel gaat het niet, haar tempo hoort bij haar leeftijd. Je zou verwachten dat de langpoothond zich dood zou vervelen bij dit egeltempo, maar ook de hond is stroef en stram, en stipstapt in hetzelfde tempo als de dame. Stip ….  stap …. stip … stap ….

Ik heb wel eens een praatje met haar gemaakt, toen ik zelf weer eens een hond te logeren had. Het beestje was nogal angstig aangelegd, en dat besprak ik met de levenservaren dame. ‘Zwak van ziel,’ vond ze dat angstige gedoe. Zelf was ze nergens bang voor, haar hond ook niet. Op mijn vraag of ze zich niet kwetsbaarder voelde, zo met het opsparen van de jaren, met het verminderen van de wendbaarheid, begon ze me hartelijk, en misschien ook wel hatelijk uit te lachen. Zwak geleuter van mensen die niets meer konden, niets meer wisten, vond ze dat. Nee ze moest er niets van hebben.

We kwam elkaar natuurlijk wel vaker tegen, zij altijd met haar hond, ik soms met “de mijne”. Ik begroette haar altijd vriendelijk, zag ook wel dat ze me herkende, al was het maar aan de traag-opkomende licht-geamuseerde blik in haar ogen. ‘O ja, dat is hij.’ Zo’n blik. ‘Je weet wel, die angst-prater.’ Die blik.
Ik berustte er maar in.

Hondeneigenaren, hondenlopers, zorgen voor een extra sociaal netwerk. Ze kennen elkaar, praten met elkaar, praten over elkaar, houden elkaar in de gaten. Zo zijn er wel een stuk of vier, vijf mensen met wie ik het bestaan van de oude dame bespreek, haar uitstraling, haar hond, haar hebbelijkheden, haar houding. We weten geen van allen iets over haar verdere leven, ze is niet zo mededeelzaam, maar voelen allen wel iets van sympathie, en ook wel zorgzaamheid.

Als we haar een tijdje niet gezien hebben vragen we bij elkaar na of er iets aan de hand is, we zijn allemaal wel bereid iets voor haar te doen, als dat echt nodig zou zijn. We houden allemaal wel een beetje een oogje in het zeil.
Maar we bespreken onze aandacht voor haar, onze hulpbereidheid, misschien zelfs onze zorgen nooit met haar.
Ze zou het maar slap gelul vinden.

Buurtverhalen (3): Eigendom adelt (of niet)

Achter mijn huis heb ik een tuin, en daarachter ligt nog een tuin, de gemeenschappelijke binnentuin. Je wordt geacht er niet te komen, maar er op een afstand van te genieten. Het is een kijktuin, waar de buren die op hoger-gelegen etages wonen inderdaad naar kunnen kijken, en wij laagwoners in ieder geval de zuurstof van kunnen opsnuiven.

Hoewel niemand er mag komen, komen er wel degelijk mensen. Tuinmensen, woningbouwmensen, theatermakers die één keer per jaar een in de regel slechte voorstelling geven, buurtbewoners die op open-tuinen-dagen bij andere buurtbewoners komen gluren, buurkinderen die zich niet door wat schamele hekwerkjes laten tegenhouden, honden- en kattenbezitters die hun huisdieren achtervolgen of zoeken, een enkele vrijbuiter die het met de regels niet al te nauw neemt, en nog zo wat volk. Maar over het algemeen is het er rustig, gezapig, soms zelfs lieflijk met al die bloemen en struiken en grasjes.

De binnentuin wordt, in opdracht van de gemeente, beheerd door de woningbouwvereniging die ook de eigenaar is van de meeste, maar zeker niet alle woningen in het blok. Ik heb geen last van de dubbelrol van verhuurder en tuinbeheerder. Hoe meer alles in één hand is, hoe beter, hoopdenk ik. Maar er zijn mensen met andere belangen.
Zo vonden de kopers van een huis twee portieken verderop hun -toch al vrij- grote tuin te klein. Ze hadden hun cowboyfilms goed bekeken. Met wat paaltjes en planken en prikkeldraad vergrootten ze hún, en verkleinden ze de gemeenschappelijke tuin met een paar meter.

Het nadeel van zo’n club als een gemeentelijke woningcorporatie, is dat het bij zo’n grote organisatie niet meteen opvalt dat er een paar meter verdwijnen, aan een boom zo vol geladen mist met één twee meter niet.

Een jaartje later vonden de tuinverruimers dat hun eigen perkje nog niet groot genoeg was, hun stulpje te beperkt. De kostwinner des huizes voerde zijn zakelijke telefoongesprekken luidkeels in zijn nieuwe kantoor, de open ruimte in het midden van de kijktuin. Voorzichtig commentaar, of advies dat hij zijn zakelijke gesprekken beter in een wat intiemere omgeving kon voeren gleden langs hem af. Hij deed er zelfs een schep bovenop, door een partijtje voor zijn kind met een enorm opblaaskasteel te vieren, uiteraard in de binnentuin, uiteraard alleen voor de eigen kinderen, uiteraard niet voor die van andere aanwonenden. 

En toen was het tijd voor ze om te vertrekken. Het luchtkasteel had hebberig gemaakt, ze zochten een groter huis elders.
Maar die paar gestolen meters hebben ze wel aan de volgende koper overgedragen. Met de meeropbrengst van die illegale meters hebben ze het luchtkasteel ruim gefinancierd.

Eigendom adelt niet altijd. Zeker niet.

Buurtverhalen (2): Alles goed, buurman?

 

Helemaal boven in het trappenhuis woonde de oude Marokkaanse buurman en zijn, een stuk jongere en een stuk mooiere vrouw. Hij woonde er al langer dan ik, ik denk dat hij met een van de eerste immigratiegolven naar Nederland is gekomen, en zich hardwerkend de taal en cultuur eigen heeft gemaakt. Hij deed een beetje denken aan een figuur uit de sketches van het toentertijd beroemde tweetal Koot en Bie. Een man met een snor, die buitengewoon vriendelijk en in onberispelijk Nederlands, maar met een licht accent, altijd ‘alles goed, buurman?’ zou vragen, en vervolgens bereid zou zijn tot een praatje over het weer, voetbal, of iets anders waar iedere rechtgeaarde Amsterdammer zich druk om zou maken.

Hij vertegenwoordigde een ouderwetse properheid, die in de loop der tijden uit de grote steden verdwenen is, de behoefte om je eigen straatje letterlijk schoon te vegen. Eens in de zoveel tijd veegde hij de trap en de stoep, soms ging er een sopje overheen. Hij en ik, wij waren de netterikken, maar hij was wel netter dan ik. We vertegenwoordigden ook de burgerlijke mopperpotten, door binnens- en soms ook buitensmonds af te geven op die nieuwe buren die vergaten zorg te dragen voor de gemeenschappelijke ruimtes. Heel af en toe vermoedde ik dat zijn gemopper ook mij betrof, dat ik wellicht een keertje vegen had overgeslagen, maar het was niet te merken aan zijn immer vriendelijke begroetingen.
‘Alles goed, buurman?’
‘Alles goed.’
Of bijna alles.

Opeens was hij verdwenen. Ik vermoedde een reis naar zijn geboorteland, maar die reis duurde wel lang. Zijn zoon of zijn dochter, die ondertussen beiden puberden, vertelde me op enig moment dat hun ouders gescheiden waren, en dat de buurman nu in de Indische buurt woonde.
Tot mijn verrassing zag ik hem daarna wel weer, zo eens per één of twee maanden. Dan veegde hij bij ons de trap.
‘Alles goed, buurman?’
‘Alles goed. Maar die kinderen vegen de trap nooit, dus dan doe ik het maar.’

Ik geneerde me een beetje. Wellicht had ik dubbele veegdiensten moeten draaien, of de trapgenoten aan moeten spreken, maar ik had het druk met o zo belangrijke andere zaken, vond ik, dacht ik.
Zo ging het wat jaren door. Tot hij echt niet meer kwam.
Toen ik op een dag terugkwam van vakantie vertelde zijn zoon dat zijn vader op familiebezoek was gegaan in Marokko, daar plotseling was overleden, en tamelijk rap, zonder dat zijn kinderen en ex-vrouw erbij konden zijn, was begraven. Ze hoopten nog wat persoonlijke bezittingen te zullen krijgen, maar die zaten ergens in Marokko en een container, en werden door ter zake kundige douanebeambten tegengehouden.
De zoon was bedroefd. Ik ook. Echt niet allen omdat er nu niemand meer was die een beetje op de properheid van de trap zou letten.
Alles goed, buurman?

Buurtverhalen (1): Buurpoep

 

Het ging niet goed met de bovenburen. Ze waren oud, kregen het leven steeds slechter georganiseerd, en waren daar ontevreden over. Vooral de buurman had last van ongenoegens. Boos klonk zijn geschreeuw door de houten vloer, zodat ik hoorde wat zijn boosheid betrof. De ene keer het eten, de andere keer iets met een pijnlijk been, soms iets met zijn vrouw die iets deed dat hem niet zinde, er was altijd wel wat.
De laatste keer dat ik hem hoorde was het met de tekst ‘Schijt! Kak! Schijt!’ en een enkele ‘godverdomme!’ gevolgd door gestommel en, voor deze ene keer, ook instemmend gescheld van de buurvrouw.
Ik vond het wat grof, niet getuigen van goede smaak en ook weinig zinvol.
Maar eerste oordelen kunnen verkeerd zijn.
Het gestommel en gescheld hield aan, en naarmate de dag vorderde veranderde de geur in huis, en ook de kleur van mijn plafond. Er verschenen bruine en gele vlekken. Stinkende bruingele vlekken, waar druppels aanhingen die op mijn bed vielen of her en der langs de muren naar beneden dropen.

Het werd tijd ze een bezoekje te brengen.
Een rommelig, vlekkerig, beschort oud vrouwtje deed open
‘Het is een teringzooi!’ liet ze me meteen weten, gevolgd door de ‘schijttoestand!’ die haar man uitriep.
Het was inderdaad een kakbende. De wc was overstroomd. Ergens zat een blokkade, en de poging van de buurvrouw om die op te heffen leidde alleen maar tot een overdaad aan bruine zooi, die de toiletvloer, de gang en mijn slaapkamer vervuilde.
De buurman kon alleen maar op zijn stoel zitten en schelden, zich niet schuldig voelend over zijn eigen uitwerpselen die zo onprettig verspreid werden.
De buurvrouw voelde zich wel schuldig, en poogde te redden wat er te redden viel.
Met wat meer rust in mijn donder belde ik de ontstoppingsdienst, en maakten we daarna de boel schoon.
Wat extra bleekmiddel op mijn eigen muren, een flinke laag hoogkwalitatieve witte verf, een weekje door-luchten en een slecht geheugen maakte het weer leefbaar.
Behalve voor de buren. Die vertrokken na het incident. De ene tussen wat planken in een kistje, de andere naar een tehuis.
Soms denk ik nog wel eens aan ze, als ik weer eens wat ruik.

Jammerklachten (8): De wespenplasser

Jammerklachten (7): de boom op de Kattenlaan

Lang, lang geleden, denk aan vijfentwintig tot dertig jaar geleden, schreef ik een verhaal dat zich afspeelde aan de Kattenlaan, het weggetje dat de Overtoom en het Vondelpark in Amsterdam met elkaar verbindt. 

Het was een fijn stukkie tekst, over twee mensen die elkaar nooit gezien hadden, maar communiceerden via een gat in een oude boom. Ze vulden het gat om en om met brieven. Totdat de brieven niet meer opgehaald werden, de communicatie eenzijdig werd, en stopte.

Toen ik het verhaal wilde publiceren, was niet alleen de communicatie gestopt, maar bleek ook de boom verdwenen. Het gat in de boom had blijkbaar geen nut meer. Of de boom ging dood van verdriet. Zoiets.

Vol goede hoop wachtte ik op een volgend moment dat zich zou aandienen. Er werden tenslotte nieuwe bomen geplant. Als ik lang genoeg zou wachten, zou er wel weer ergens een gat ontstaan, en zou mijn verhaal weer actueel worden.

Gisteren fietste ik weer over de Kattenlaan. Ik dacht terug aan wat ik ooit geschreven had en glimlachte. Tot ik de ooit nieuw geplante bomen zag. Ze waren omgezaagd.