Cijfers en letters (1): Veel geld in de boekenbranche

Bij de laatste jaarvergadering van de Lira mocht ik een lezing geven over de vraag hoe ik als schrijver mijn dag en mijn portemonnee vul. IJdel als ik ben, nam ik de uitdaging graag aan. Ik kwaakte over mijn talenten en kwaliteiten, over mijn kommer en kwel, mijn fantasietjes en jaloezietjes. Een fors deel van de lezing had echter een tamelijk zakelijk en kwalitatief karakter. Hoe ziet de boekenmarkt eruit? Wie opereert op die markt, hoeveel geld gaat er in om, en wat is de positie van de schrijver in het algemeen en van deze schrijver in het bijzonder in deze markt.
Dat deel van de lezing, herschreven en aangevuld met extra feiten, wil ik graag met u delen. Vandaag deel 1, over de totale hoeveelheid geld in de Nederlandse boekenwereld.

Er gaat nogal wat geld om in de boekenbranche. 

De jaaromzet van de boekhandels is ca. €500 miljoen (waarvan ca €85 miljoen voor kinderboeken). 

De bibliotheken hebben gezamenlijk een omzet van iets meer dan een half miljard euro. Meer dan 82% van de inkomsten van bibliotheken komt uit subsidies, een procent of 12 komt uit lidmaatschapsgelden etc.. Een groot deel van de bibliotheekactiviteiten is boek-gerelateerd. Van de bibliotheekbegrotingen worden onder andere gebouwen, boeken en mensen betaald. Ook de leenrechtvergoeding, die de boekenmakers ontvangen voor het uitlenen van hun boeken, komt uit de bibliotheekbegroting. Het totaal aan leenrecht voor boeken bedroeg in 2014 ca. €11 miljoen (te verdelen onder uitgevers, schrijvers, illustratoren en vertalers).
Het Letterenfonds heeft jaarlijks rond de €11 miljoen te verdelen onder schrijvers, vertalers, projectorganisatoren en uitgevers, geld dat vooral van het ministerie van OCW komt.

Stichting Lezen haalt jaarlijks €5 miljoen aan subsidiegeld binnen om te besteden aan leesbevordering.
De voorloper van de SchrijversCentrale (SSS) had een omzet van rond de €3 miljoen, dat voor ca ¾ van de scholen kwam en voor ca ¼ uit overheidssubsidies. Bij de Schoolschrijver gaat ongeveer €1 miljoen per jaar om (afkomstig uit subsidies en van sponsors en scholen). Het geld van deze organisaties wordt besteed aan schoolbezoeken van en taalbevordering door schrijvers.
Verder krijgen schrijvers her en der opdrachten buiten SchrijversCentrale etc. om, via bedrijven, scholen en theaters, voor schrijfopdrachten en voordrachten, optredens, lessen en trainingen. Ik zou niet weten om hoeveel geld dat gaat, maar het zou me verrassen als het meer is dan tien miljoen.
In totaal wordt er dus jaarlijks een enorme zak met poet rondgepompt. Meer dan een miljard.

Deel 2 gaat over de  werkgelegenheid in de branche.